Verstoppertje spelen met de dood
Ze kwam de sleutel even afgeven. Of ik de planten en de kat wil verzorgen. Natuurlijk wil ik dat. Ze zit stilletjes met een bleek bekkie tegenover me aan de keukentafel.
‘Ze’ is een lieve vriendin. Haar zus ligt al bijna drie maanden in het ziekenhuis in Duitsland, waarvan zeker twee maanden op de IC. Hij is er slecht aan toe en mijn vriendin en haar man hebben besloten naar Duitsland (haar moederland) af te reizen, zodat ze – mocht het echt niet goed gaan – nog afscheid kunnen nemen.
Ik wil het niet weten!
“Ik kan niet meer” zegt ze. “ik ben zo verschrikkelijk moe”. En dat begrijp ik. De band met haar broer is heel hecht. Sinds een paar jaar gaat hij ziekenhuis in, ziekenhuis uit. De laatste maanden ging het steeds slechter en zij kan de gedachte dat het binnenkort afgelopen kan zijn bijna niet verdragen. “Ik werk en slaap alleen nog maar, zodat ik er niet over na hoef te denken. Nu gaat misschien gebeuren waar ik al jaren bang voor ben en ik wil het gewoon niet weten!”
Dat niet willen weten herken ik zo ontzettend. Ik was er heel goed in. Het lijkt de makkelijkste manier om met (naderend) verlies om te gaan. Hard werken, veel afleiding zoeken en zo snel mogelijk in slaap proberen te komen zodat die akelige gedachten niet je hoofd binnendringen. Misschien neem je zelfs een extra glas wijn of een slaappil.
‘s Ochtends als bij het wakker worden ben je er vaak niet op bedacht en hóp, je voelt meteen die knoop in je maag springen en HET is er weer.
Ik moest mijn vader in leven houden
Mijn vader kreeg slokdarmkanker toen ik 19 was. “Je hebt mijn leven gered” zei hij, nadat de huisarts hem niet serieus nam, ik snel een afspraak kon regelen in het ziekenhuis en hij binnen twee weken geopereerd was.
Die opmerking heeft een nogal vreemd effect op mij gehad. Ik was niet trots, nee, ik was de 20 jaar (!) na die diagnose bang dat hij dood zou gaan en ik vond dat ik hem in leven moest houden. Dat had ik immers al een keer eerder gedaan, dus dat was mijn plicht.
Schaamte
Het werd allesoverheersend. Met mijn verstand wist ik dat het nergens op sloeg, maar mijn gevoel en vooral mijn gedachten hadden daar hele andere ideeën over. Heel af en toe sprak ik erover met vriendinnen en die zeiden wat ik al wist ‘het gaat goed met hem, je hebt helemaal geen reden om te aan te nemen dat hij snel zal overlijden’. Het hielp niks. En ik schaamde me. Waarom was ik zo bezig met iets dat helemaal niet reëel was? En ik weet niet hoe het met jou is, maar als ik me ergens voor schaam, praat ik er ook niet over. Het zat in mijn hoofd, dus moest ik het ook in mijn eentje oplossen, daar had ik niemand voor nodig, dacht ik…
Toen het na jaren echt niet meer ging en mijn gezinsleven er ernstig onder ging lijden, ben ik naar een psycholoog gegaan. Zij zorgde ervoor dat ik er beter mee om kon gaan.
Jarenlang rouwproces
Het werd allesoverheersend. Met mijn verstand wist ik dat het nergens op sloeg, maar mijn gevoel en vooral mijn gedachten hadden daar hele andere ideeën over. Heel af en toe sprak ik erover met vriendinnen en die zeiden wat ik al wist ‘het gaat goed met hem, je hebt helemaal geen reden om te aan te nemen dat hij snel zal overlijden’. Het hielp niks. En ik schaamde me. Waarom was ik zo bezig met iets dat helemaal niet reëel was? En ik weet niet hoe het met jou is, maar als ik me ergens voor schaam, praat ik er ook niet over. Het zat in mijn hoofd, dus moest ik het ook in mijn eentje oplossen, daar had ik niemand voor nodig, dacht ik…
Toen het na jaren echt niet meer ging en mijn gezinsleven er ernstig onder ging lijden, ben ik naar een psycholoog gegaan. Zij zorgde er uiteindelijk voor dat ik er beter mee om kon gaan.
Eindelijk acceptatie
Vier weken voor zijn dood drong het pas bij me door dat ik hem niet meer kon helpen, dat ik hem niet meer in leven kon houden. Natuurlijk wist ik dat ik dat nooit had gekund, maar toch kwam op dat moment pas de acceptatie van de eindigheid van zijn leven.
Uiteindelijk stierf hij en was het goed zoals het was. Ik was niet in paniek maar rustig. We hebben hem met elkaar een prachtige uitvaart gegeven, waar we met veel mensen herinneringen hebben kunnen delen.
Verstoppertje spelen
Dit verhaal is een van de belangrijkste redenen waarom ik nu mensen begeleid in hun rouwproces. Door schade en schande ben ik erachter gekomen dat het niet nodig is om het alleen te doen én dat verstoppen niet helpt. Het onder ogen zien van de situatie geeft meer rust dan het wegduiken en je best doen er niet aan te denken. Het is misschien een rare vergelijking, maar het is net als met verstoppertje spelen: het kost meer moeite om ongezien te blijven dan gezien te worden. Uiteindelijk word je een keer gevonden.
Vandaag is de uitvaart van de zus van mijn vriendin. Ik hoop dat ook zij het op den duur kan gaan accepteren.
Heb jij ook het gevoel dat je het niet meer alleen wilt doen? Je hoeft je nergens voor te schamen of onzeker over te zijn. Geloof me je bent niet de enige die dit doormaakt en ik weet dat het helpt om over je angsten, zorgen, schuldgevoel en allerlei andere emoties te praten die in jou omgaan. Ik ben geen familie of vriendin, voor mij hoef je je niet groot te houden. Ik ben er voor je.
Je kunt hier contact met mij opnemen voor een vrijblijvend eerste gesprek.
