Liefdevolle aanrakingen werken helend
Als baby’s te vroeg geboren worden, worden ze op de blote huid van de vader of moeder gelegd omdat dat goed is voor hechting tussen ouder en kind. Aanraken is voor iedereen belangrijk, van pasgeborenen tot 100+ jarigen. Lichaamscontact zegt vaak meer dan woorden. Denk bijvoorbeeld aan arm om je schouder als je je verdrietig voelt.
Liefdevolle aanrakingen werken zelfs helend. Als je wordt aangeraakt, worden je zenuwuiteinden gestimuleerd, die op hun beurt o.a. de productie van het gelukshormoon endorfine in gang zetten. Door die endorfine ga je je prettig voelen.
Een tijdje geleden werd op de NPO de documentaire ‘huidhonger’ uitgezonden. Een jonge vrouw in die documentaire vertelt dat ze al lange tijd niet wordt aangeraakt. Als ze daarover gaat piekeren, krijgt ze al snel last van eczeem. Haar huid reageert op haar negatieve gedachten. In een periode waarin ze een relatie had en wel werd aangeraakt had ze het gevoel goed genoeg te zijn (“het is de kern van je bestaan”).
Quarantaine
In deze tijd van quarantaine tijdens de coronapandemie kunnen we (behalve onze partner en kinderen als we die hebben) niemand meer aanraken. Ik kan mijn 88-jarige moeder die alleen woont niet even stevig vasthouden en een zoen geven als ik bij haar kom. Ze is weleens vergeten dat corona tussen ons instaat en als ze dan met open armen op me staat te wachten, vind ik het vreselijk om te moeten zeggen “nee man, dat kan nu jammer genoeg niet”. Ik kan mijn vriendinnen niet omhelzen, tijdens een gesprek niet even een hand op iemands arm leggen of een arm om een schouder slaan. Sterker nog, ik zie op dit niemand, behalve de mensen in de supermarkt. Maar dat staat allemaal niet in verhouding tot de mensen die nu in een verpleeghuis zijn opgenomen en geen bezoek mogen ontvangen of de mensen die met corona in een ziekenhuis op de IC liggen en juist nu hun naasten zo nodig hebben. Je kunt je niet voorstellen hoe het moet zijn om zo ziek te zijn, misschien zelf stervend en het dan moeten doen zonder de armen van je geliefden om je heen.
En dan de uitvaarten waar nu maar heel weinig mensen mogen komen. Condoleren op minstens 1,5 meter afstand, geen hand of omhelzing, maar in plaats daarvan een kleine buiging maken met je hand op je hart.
(non-)verbaal contact
Niet kunnen aanraken of aangeraakt worden is nu tijdelijk een feit. We zullen het ermee moeten doen. Wat we wel kunnen doen is ‘verbaal aanraken’, zoals door het voeren van gesprekken. Je kunt ook ‘non-verbaal aanraken’. 97% van onze communicatie is non-verbaal. De betekenis die we aan een boodschap geven wordt 55% gevormd door onze fysiologie 38% door de tonaliteit (o.a. volume, tempo, toonhoogte). Aan non-verbale communicatie wordt dan ook veel meer waarde gehecht dan aan verbale communicatie.
Als je met iemand in gesprek bent en hij of zij staat steeds langs je heen te kijken, heb je niet het gevoel dat er naar je geluisterd wordt. Maar als iemand je aankijkt en af en toe humt en knikt voel je je gehoord en gezien. Glimlach eens naar iemand die je op straat tegenkomt, ook al ken je hem of haar niet. Je zult merken dat er meteen een bepaalde verbinding ontstaat, ook al is het maar een paar seconden.
Laten we elkaar de komende tijd op afstand aanraken met elkaars stem, glimlach, oogcontact, gebaren en houding, dan kunnen we elkaar over een poosje weer met een gerust hart vasthouden.
